In de geïndustrialiseerde landen hebben insulineresistentie, obesitas en andere metabole stoornissen enorme proporties bereikt. Het huidige populaire glucoseverlagende medicijn dat de dokters voorschrijven, wordt metformine genoemd. Helaas kan dit geneesmiddel heel wat bijwerkingen hebben, waarvan sommige zeer ernstig zijn (1).
Gelukkig heeft berberine thans de reputatie ontwikkeld een natuurlijk alternatief te zijn voor metformine. Berberine helpt namelijk het lichaam op verschillende manieren om de bloedsuikerspiegel te verlagen en dit met relatief weinig bijwerkingen.
In dit artikel onderzoeken we de voordelen van berberine en ontdekken het vermogen om de bloedsuikerspiegel te verlagen, de stofwisseling te verbeteren en de andere positieve werking op de verschillende systemen van het lichaam. We hebben bergen van wetenschappelijke literatuur onderzocht en de bevindingen hieronder voor u samengevat.
Inhoudsopgave
Wat is Berberine en waar komt het vandaan?
Berberine is een fytonutriënt en alkaloïde die men in verschillende planten kan vinden waaronder Gele puccoon, Europese zuurbes, Kurkboom, Coptis, Mahonie en Boomkurkuma (2).
De Chinese geneeskunde en Ayurveda kennen al sinds de oudheid de vele voordelen van berberine, zoals het vermogen om de bloedsuikerspiegel te verlagen. Traditioneel wordt het in veel delen van de wereld gebruikt voor de behandeling van ontstekingen, infecties, bestrijden van parasieten, wondgenezing, huid- en maagzweren, indigestie, aambeien en diarree. Omdat diabetes relatief nieuw is in de geschiedenis werd daar in de oudheid nog niet zo veel aandacht aan besteed. (3) (4)
Wat zijn de voordelen van Berberine?
Verlaagt de bloedsuikerspiegel en verbetert de insulinegevoeligheid
Berberine verlaagt de bloedsuikerspiegel net zo efficiënt als de traditionele medicijnen. Ontdek hieronder wat berberine in het lichaam doet.
Ondersteunt de insulineproductie in de pancreas
Een onderzoek uit 2012 onderzocht het vermogen van berberine om glucose en insuline in het bloed van mensen en dieren te verlagen en de insulinegevoeligheid te verbeteren. (4)
De onderzoekers toonden aan dat dit gebeurt door regulatie en herstel van de pancreaseilandjes. Dit zijn groepjes cellen in de alvleesklier die hormonen produceren. Een van deze hormonen is insuline dat dient om uw cellen glucose te laten opnemen om te gebruiken als energie.
“Deze resultaten geven aan dat berberine een tweerichtingsregeling kan hebben in pancreas-eilandjes. Bij typische type 2 diabetes met opmerkelijke insulineresistentie verlaagde berberine de insulinespiegels in het bloed door de insulinegevoeligheid te verhogen. In type 1 diabetes of het late stadium van type 2 diabetes, gekenmerkt door een slechte β-celfunctie, was berberine echter in staat de insulinesecretie te verhogen via het herstellen van vernietigde of uitgeputte eilandjes, die verband kunnen houden met de anti-oxiderende en anti-lipide peroxidatie-eigenschappen.”
Activeert het “Metabole Hoofdschakelaar” enzym
Een glucoseverlagend talent van berberine bestaat uit het vermogen om de adenosine monofosfaat-geactiveerde proteïne kinase (AMPK) signaalroute te activeren. AMPK is een enzym dat in de hersenen wordt geproduceerd. Het heeft de bijnaam ‘metabole hoofdschakelaar’ gekregen omdat het een belangrijke rol speelt in het energiestofwisseling. Defecten in deze signaalroute van dit enzym kunnen leiden tot obesitas en andere stofwisselingsproblemen. Berberine helpt het AMPK te activeren. Dit helpt het lichaam de stofwisseling van glucose en vetten te reguleren. (5)
Stimuleert de enzymen die glucose afbreken
Vermindert de afbraak van bepaalde Koolhydraten en Zetmelen
Berberine kan heel goed gebruikt worden in de strijd tegen diabetes omdat het op dezelfde manier werkt als alfa-glucosidaseremmers en alfa-amylaseremmers (bijvoorbeeld miglitol en acarbose). Dit zijn medicijnen die de vertering van koolhydraten voorkomen en de invloed van inname van koolhydraten op de bloedsuikerspiegel verminderen (7) (8). In het bijzonder remmen ze enzymen die suikers en zetmeel afbreken. De natuurlijke tegenhanger van deze medicijnen vindt men terug in curcumine en berberine. (9)
Ze verminderen ook glucosetransport door de darmepitheellaag (de laag cellen tussen de darmen en de maag waar voedsel in het lichaam wordt opgenomen).
Voorkomt dat de lever teveel glucose aanmaakt
Berberine bleek ook de gluconeogenese of de productie van glucose in de lever te remmen. (10)
Ondersteunt de stofwisseling
Dezelfde mechanismen waarmee berberine de bloedsuikerspiegel en insulinegevoeligheid kan regelen, vindt men ook terug in de algemene stofwisseling van koolhydraten en vetten.
Als je dit artikel vanaf het begin hebt gelezen dan weet je reeds dat berberine de glucoseproductie in de lever remt en ook de glucosevertering in de buik. Het activeert het enzym AMPK, dat het vet- en suikermetabolisme reguleert. Het herstelt en ondersteunt ook de pancreaseilandjes die insuline produceren.
Kan gewichtsverlies bevorderen
In één onderzoek namen zwaarlijvige proefpersonen gedurende 12 weken driemaal daags 500 mg berberine. Ze verloren gemiddeld vijf pond (2,3 kg). Ook werd een grotere verlaging van cholesterol- en triglyceridewaarden gezien dan via enige andere methoden voor gewichtsverlies. (11)
Een andere studie met personen met het metabool syndroom leidde over eenzelfde periode tot meer gewichtsverlies. In drie maanden daalden hun body mass index (BMI) van gemiddeld 31,5 naar 27,4, waardoor ze van obesitas naar overgewicht gingen. Ze namen driemaal daags 300 mg. Insulineresistentie speelde waarschijnlijk een rol bij de hoeveelheid gewichtsverlies. (12)
Een 6 maanden durende studie over metformine en gewichtsverlies volgde 154 patiënten die tweemaal daags 500 mg innamen. Ze verloren een aanzienlijke hoeveelheid gewicht, vooral bij personen die te kampen hadden met een hoge insulineresistentie. Onbehandelde deelnemers kwamen gewicht aan. (13)
Berberine activeert dus verschillende mechanismen die de stofwisseling reguleren en gewichtsverlies veroorzaken.
AMPK activeert de productie van nieuwe mitochondriën (foto)
Vermindert ontstekingen
Een overzicht van onderzoeken uit 2014 onderzocht het ontstekingsremmend effect van berberine bij personen met stofwisselingsstoornissen zoals diabetes, wat ook een ontstekingsstoornis is. In de analyse constateerden ze een groot aantal anti-oxiderende en ontstekingsremmende invloed bij mensen en dieren. (14)
Doodt bacteriën, virussen en schimmels
Talrijke wetenschappelijke studies onthullen het vermogen van berberine om bacteriën, virussen, schimmels en parasieten te doden. Het lijstje is lang. Hieronder belichten we de opmerkelijkste bevindingen.
Een onderzoek uit 2014 ontdekte dat berberine in staat is de woekering van candida te bestrijden. Candida is schimmelinfectie die begint in het spijsverteringsstelsel en zich kan verspreiden naar alle lichaamssystemen. (15)
Versnelt genezing van wonden
De antibacteriële en ontstekingsremmende effecten van berberine kunnen wonden helpen sneller te genezen.
Bevordert de gezondheid van het hart & verlaagt cholesterol
Vermindert het opstapelen van vet in de lever
In een analyse van wetenschappelijke studies uit 2013 werd het vermogen van berberine om de vetopslag in de lever te verminderen onderzocht. Onderzoekers bevestigden dit vermogen en adviseerden meer studies om te bepalen hoe berberine dit bereikt. (19)
Zorgt voor een beter humeur
Bevordert een goed darmbacterie evenwicht
3D-beeld van darmbacteriën
Vermindert de ernst van acne
Een Iraanse studie uit 2012 bij adolescenten met matige tot ernstige acne verlaagde de Michaelson-scores voor acne-ernst met gemiddeld 45% in vier weken in vergelijking met een placebo. Ze gebruikten dagelijks 600 mg oraal berberisextract. (33)
Berberine versus metformine: is Berberine het natuurlijke alternatief?
Berberine vs Metformine bijwerkingen

Metmorfine Bijwerkingen
Vaak voorkomende bijwerkingen
Van Drugs.com: (1)
Vaak gemelde bijwerkingen van metformine zijn onder meer: melkzuuracidose, diarree, misselijkheid, misselijkheid en braken, braken en winderigheid. Andere bijwerkingen zijn: vermoeidheid en verlaagd vitamine b12-serumconcentraat.”
Dezelfde website raadt aan uw arts te raadplegen als u bovenstaande nevenwerkingen ervaart na het innemen van metformine. Andere veel voorkomende bijwerkingen om op te letten zijn spierkrampen, pijn bij het plassen, maagpijn of ongemakkelijk gevoel, koorts, koude rillingen, slaperigheid en verlies van eetlust.
Minder vaak voorkomende bijwerkingen
Minder vaak voorkomende effecten van metformine zijn koud zweet, angst, duizeligheid, wazig zien, snelle of onregelmatige hartslag, hoofdpijn, verwarring, onduidelijke spraak, ademhalingsmoeilijkheden, zwakte en nog enkele andere nevenwerkingen.
Berberine bijwerkingen
Berberine wordt over het algemeen geprezen als een alkaloïde die de bloedglucose aanzienlijk verlaagt met relatief weinig bijwerkingen.
U herinnert zich misschien uit de bovengenoemde studie uit 2008 dat sommige berberinepatiënten die driemaal daags 500 mg gebruikten winderigheid (19%), buikpijn (3,4%), diarree (10,3%) en constipatie (6,9%) hadden. De effecten waren tijdelijk. (26)
Berberine dosering – Hoeveel moet ik nemen?
Hoe lang duurt het voordat Berberine werkt?
Waar Berberine kopen?
Bij Intelligent Labs leveren we een ultra-zuiver supplement in capsules in de klinisch erkende dosering van 500 mg. Laboratoriumtests door derde partijen garanderen de zuiverheid van het product en een nauwkeurige etikettering.
Tot Slot
Wetenschappelijke Referenties
1. Metformin Side Effects. Drugs.com. (Medically Reviewed November 20, 2018). https://www.drugs.com/sfx/metformin-side-effects.html
2. Berberine. Reference page. WebMD. (No date). https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1126/berberine
3. Neag MA, Mocan A, Echeverría J, et al. Berberine: Botanical Occurrence, Traditional Uses, Extraction Methods, and Relevance in Cardiovascular, Metabolic, Hepatic, and Renal Disorders. Front Pharmacol. 2018; 9: 557. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6111450/
4. Yin J, Ye J, Jia W. Effects and mechanisms of berberine in diabetes treatment Acta Pharmaceutica Sinica B. 2012; 2(4): 327-334. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2211383512000871
5. Winder WW, Hardie DG. AMP-activated protein kinase, a metabolic master switch: possible roles in Type 2 diabetes American Journal of Physiology-Endocrinology and Metabolism. 1999; 277(1): E1-E10. https://physiology.org/doi/full/10.1152/ajpendo.1999.277.1.E1
6. Xu M, Xiao Y, Yin J, et al. Berberine promotes glucose consumption independently of AMP-activated protein kinase activation. PLoS ONE. 2014; 9(7): e103702. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4114874/
7. Alpha-Glucosidase Inhibitors for Diabetes. Reference page. WebMD. (No date). https://www.webmd.com/diabetes/alpha-glucosidase-inhibitors-diabetes
8. Amylase Inhibitors. Health Information Library. PeaceHealth. (Reviewed June 8, 2015). https://www.peacehealth.org/medical-topics/id/hn-3979008
.9 Jhong CH, Riyaphan J, Lin SH, Chia YC, Weng CF. Screening alpha-glucosidase and alpha-amylase inhibitors from natural compounds by molecular docking in silico. Biofactors. 2015; 41(4): 242-51. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26154585/
10. Li A, Liu Q, Li Q, Liu B, Yang Y, Zhang N. Berberine Reduces Pyruvate-driven Hepatic Glucose Production by Limiting Mitochondrial Import of Pyruvate through Mitochondrial Pyruvate Carrier 1. EBioMedicine. 2018; 34: 243-55. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6117739/
11. Hu, Yueshan, et al. “Lipid-lowering effect of berberine in human subjects and rats.” Phytomedicine: International Journal of Phytotherapy & Phytopharmacology. 2012; 19(10): 861+. https://go.gale.com/ps/anonymous?id=GALE%7CA308069050&sid=googleScholar&v=2.1&it=r&linkaccess=abs&issn=09447113&p=HRCA&sw=w
12. Yang J, Yin J, Gao H, et al. Berberine improves insulin sensitivity by inhibiting fat store and adjusting adipokines profile in human preadipocytes and metabolic syndrome patients. Evid Based Complement Alternat Med. 2012; 2012: 363845. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3310165/
13. Seifarth C, Schehler B, Schneider HJ. Effectiveness of metformin on weight loss in non-diabetic individuals with obesity. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 2013; 121(1): 27-31. https://www.researchgate.net/publication/233404614_Effectiveness_of_Metformin_on_Weight_Loss_in_Non-Diabetic_Individuals_with_Obesity
14. Li Z, Geng Y, Jiang J, Kong W. Antioxidant and Anti-Inflammatory Activities of Berberine in the Treatment of Diabetes Mellitus Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2014; 2014: 1-12. https://www.hindawi.com/journals/ecam/2014/289264/
15. Dhamgaye S, Devaux F, Vandeputte P, et al. Molecular Mechanisms of Action of Herbal Antifungal Alkaloid Berberine, in Candida albicans PLoS ONE. 2014; 9(8): e104554-. https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0104554
16. Yu HH, Kim KJ, Cha JD, et al. Antimicrobial activity of berberine alone and in combination with ampicillin or oxacillin against methicillin-resistant Staphylococcus aureus. J Med Food. 2005; 8(4): 454-61. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16379555
17. Dong H, Zhao Y, Zhao L, Lu F. The Effects of Berberine on Blood Lipids: A Systemic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials Planta Med. 2013; 79(06): 437-446. https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/html/10.1055/s-0032-1328321
18. Zeng XH, Zeng XJ, Li YY. Efficacy and safety of berberine for congestive heart failure secondary to ischemic or idiopathic dilated cardiomyopathy. Am J Cardiol. 2003;92(2):173-6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12860219
19. Liu Y, Zhang L, Song H, Ji G. Update on Berberine in Nonalcoholic Fatty Liver Disease Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2013; 2013: 1-8. https://www.hindawi.com/journals/ecam/2013/308134/
20. Kulkarni SK, Dhir A. On the mechanism of antidepressant-like action of berberine chloride. Eur J Pharmacol. 2008; 589(1-3): 163-72. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18585703
21. Wu Y, Li JQ, Kim YJ, Wu J, Wang Q, Hao Y. In vivo and in vitro antiviral effects of berberine on influenza virus. Chin J Integr Med. 2011; 17(6): 444-52. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21660679
22. Fan J, Zhang K, Jin Y, et al. Pharmacological effects of berberine on mood disorders. J Cell Mol Med. 2019; 23(1): 21-8. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6307759/
23. Larsen N, Vogensen FK, van den Berg FW, et al. Gut microbiota in human adults with type 2 diabetes differs from non-diabetic adults. PLoS ONE. 2010; 5(2): e9085. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20140211
24. Aw W, Fukuda S. Understanding the role of the gut ecosystem in diabetes mellitus. J Diabetes Investig. 2018; 9(1): 5-12. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5754518/
25. Han J, Lin H, Huang W. Modulating gut microbiota as an anti-diabetic mechanism of berberine. Med Sci Monit. 2011; 17(7): RA164-7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3539561/
26. Yin J, Xing H, Ye J. Efficacy of berberine in patients with type 2 diabetes mellitus. Metab Clin Exp. 2008; 57(5): 712-7. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2410097/
27. Lan J, Zhao Y, Dong F, et al. Meta-analysis of the effect and safety of berberine in the treatment of type 2 diabetes mellitus, hyperlipemia and hypertension. J Ethnopharmacol. 2015; 161: 69-81. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25498346
28. Aroda VR, Edelstein SL, Goldberg RB, et al. Long-term Metformin Use and Vitamin B12 Deficiency in the Diabetes Prevention Program Outcomes Study. J Clin Endocrinol Metab. 2016; 101(4): 1754-61. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26900641
29. Miralles-Linares F, Puerta-Fernandez S, Bernal-Lopez MR, Tinahones FJ, Andrade RJ, Gomez-Huelgas R. Metformin-Induced Hepatotoxicity Diabetes Care. 2012; 35(3): e21-e21. https://care.diabetesjournals.org/content/35/3/e21
30. Brackett CC. Clarifying metformin’s role and risks in liver dysfunction. J Am Pharm Assoc (2003). 2010; 50(3): 407-10. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20452916?dopt=Abstract
31. den Hertog HM, Vermeer SE, Zandbergen AA, et al. Safety and feasibiLIty of Metformin in patients with Impaired glucose Tolerance and a recent TIA or minor ischemic stroke (LIMIT) trial – a multicenter, randomized, open-label phase II trial. Int J Stroke. 2015; 10(1): 105-9. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23489282
32. Berberine. Reference page. WebMD. (No date). https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1126/berberine
33. Fouladi RF. Aqueous extract of dried fruit of Berberis vulgaris L. in acne vulgaris, a clinical trial. J Diet Suppl. 2012; 9(4): 253-61. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23038982