Afvallen met probiotica: helpt het echt?

Reviewed by Lamia A Kader, MD
Afvallen met probiotica

Probiotica zijn onderdeel geworden van ons dagelijks leven. We eten gefermenteerd voedsel dat probiotica bevat, zoals yoghurt, kefir, zuurdesembrood, kimchi, augurken, sommige kazen en meer. Velen onder ons nemen ook dagelijks probiotica supplementen. Maar afvallen met probiotica, helpt het echt? Lees er alles over in dit artikel!

Waarom probiotica goed zijn voor het lichaam

Probiotica zijn levende micro-organismen, ook wel goede bacteriën genoemd, die bekend staan om hun gezondheidsvoordelen voor de gastheer. Regelmatige inname van probiotica helpt om een positief evenwicht in de darmflora te behouden (1) en onze natuurlijke immuniteit verbeteren en door pathogenen veroorzaakte ontstekingen aanpassen (2).

Bovendien kunnen ze ook constipatieproblemen aanpakken (3), en hebben ze een positief effect op allergieën, gastro-intestinale aandoeningen, insulineresistentie, metabool syndroom, diabetes type 2 en niet-alcoholische leververvetting (4). De laatste tijd werden er veel onderzoeken uitgevoerd naar de effectiviteit en rol van probiotica voor gewichtsverlies.

Wil je weten welke de juiste probiotica voor jou is? Lees hier over 7 factoren die de kwaliteit van probiotica bepalen.

Mechanismen die betrokken zijn bij afvallen met probiotica

Een studie uit 2019 probeerde enkele van de mogelijke mechanismen te analyseren die het verband tussen darmbacteriën en obesitas verklaren. Onderzoekers benadrukten dat de darmflora betrokken is bij obesitas via hormonen, metabolieten en neurotransmitters die de voedselinname en de regulering van de energiebalans, fermentatie van koolhydraten in de voeding, lipogenese en overtollige energieopslag regelen (5).

neem probiotica niet alleen voor gewichtsverlies, maar ook voor gezonde maag en darmen

Onderzoek naar het afvallen met probiotica

Sommigen van jullie vragen zich misschien af wat voor soort relatie probiotica kunnen hebben met gewichtsverlies, aangezien afvallen vooral gaat over het toepassen van een calorietekort (verbruikte calorieën minus verbrande calorieën). Er zijn echter onderzoeken die aantonen dat zwaarlijvige mensen een andere samenstelling van de darmflora hebben dan magere personen. En fecale bacteriën kunnen een rol spelen bij het moduleren van het energiemetabolisme en het lichaamsgewicht.

Studie #1:

Uit diverse onderzoeken blijkt dat het probiotische effect op gewichtsverlies en metabolisme stamspecifiek is en dat slechts enkele van de soorten die deel uitmaken van de geslachten Lactobacillus en Bifidobacterium effectief zijn (6).

Studie #2:

In een onderzoek uit 2010 onderzochten wetenschappers de rol van probiotica op abdominale adipositas, lichaamsgewicht en andere maatregelen bij volwassenen met neiging tot obesitas. Deze studie benadrukte dat de proefpersonen die probiotica namen een afname van respectievelijk 4,6% en 3,3% observeerden in hun buik-visceraal en onderhuids vet. Bovendien werd het lichaamsgewicht met 1,4% verlaagd en de body mass index (BMI) met 1,5% (7).

Studie #3:

In 2013 bestudeerde een groep wetenschappers uit Zwitserland en Canada de impact van probiotica supplementen op gewichtsverlies en behoud gewicht bij zwaarlijvige personen gedurende een periode van 24 weken. De studiedeelnemers werden verdeeld in groepen mannen en vrouwen die ofwel probiotica of placebo gebruikten. Tijdens de eerste 12 weken volgden ze een matige energiebeperking en tijdens de resterende 12 weken waren ze op gewichtsbehoud. Hier is een samenvatting van hun bevindingen:

  • Het gemiddelde gewichtsverlies bij vrouwen in de probiotica-groep was significant hoger dan bij vrouwen in de placebo-groep. Maar de resultaten waren bijna gelijk bij de mannen in beide groepen.
  • Tijdens de gewichtsbehoudperiode bleven vrouwen in de probiotica-groep lichaamsgewicht en vetmassa verliezen. Aan de andere kant merkten vrouwen in de placebo-groep gewichtstoename en toename van de vetmassa op. Voor de mannengroepen werden geen verschillen opgemerkt in dezelfde periode.

Deze specifieke studie toonde aan dat er geslachtsverschillen kunnen zijn in de reactie op probiotische suppletie. MAAR aangezien het slechts om één specifieke probiotische stam ging, kunnen we niet veralgemenen dat alle stammen mogelijk meer vrouwen ten goede komen, en het is slechts één onderzoek dat dit beweert (8).

Vooral vrouwen kunnen baat hebben met probiotica om te vermageren maar daar moet nog meer onderzoek naar gedaan worden

Studie #4:

De bovengenoemde voordelen van probiotische suppletie werden bevestigd in een recensie uit 2016 waarin werd gerapporteerd dat de manipulatie van de darmflora een strategie kan zijn voor de behandeling van obesitas. In deze studie vermeldden onderzoekers dat probiotische therapie veilig is en goed wordt verdragen zonder nadelige effecten, en geschikt is voor langdurig gebruik.

Bovendien benadrukte de conclusie van deze studie dat de modulatie van darmflora door probiotische behandeling kan een positieve rol spelen bij het beheersen van het lichaamsgewicht, invloed hebben op het glucose- en vetmetabolisme, de insulinegevoeligheid verbeteren en chronische systemische ontstekingen verminderen, allemaal gemeenschappelijke kenmerken bij obesitas (9).

Studie #5:

In 2019 voerde een groep Chinese wetenschappers een systematische review uit naar de mogelijke rol van probiotica bij het beheersen van overgewicht bij volwassenen en de bijbehorende metabole parameters. Ze ontdekten dat er een significante gewichtsvermindering was in de groepen deelnemers die probiotica slikten. Daarnaast merkten onderzoekers een significante afname van het vetpercentage en de vetmassa bij gezonde volwassenen. Bevindingen met betrekking tot de groep diabetici toonden ook aan dat suppletie met probiotica het glucosemetabolisme zou kunnen verbeteren (10).

Studie #6:

De gunstige rol van probiotica voor gewichtsverlies werd ook onderzocht door Dr. Heidi Borgeraas en haar collega’s. Ze concludeerden dat probiotica een significante vermindering van het lichaamsgewicht en het vetpercentage veroorzaakten in vergelijking met de niet-probiotische placebogroep. Het effect van probiotica op de vetmassa was echter niet zo significant, misschien vanwege de beperkte duur van de interventies die varieerde van 3 tot 12 weken. Deze resultaten kunnen verbeteren met een langere periode van probiotische suppletie (11).

Studie #7:

In een in 2019 gepubliceerde studie onderzochten wetenschappers de interactieve effecten van probiotische suppletie en een programma voor gewichtsverlies op antropometrische en metabool syndroom-indices bij patiënten met coronaire hartziekte met overgewicht. Ze rapporteerden dat het dieet voor gewichtsverlies plus suppletie met probiotica resulteerde in superieure resultaten met betrekking tot de cardiovasculaire risicofactoren in vergelijking met het programma voor gewichtsverlies alleen (14).

Perinatale probiotica-suppletie en lichaamsgewicht van het kind

Een studie uit 2010 evalueerde de impact van perinatale probiotische suppletie op groeipatronen bij kinderen en de ontwikkeling van overgewicht tijdens een follow-up van 10 jaar. Onderzoekers concludeerden dat vroege modulatie van darmbacteriën met probiotica een rol spelen in de ontwikkeling en gezondheid van het kind door overmatige gewichtstoename tijdens de eerste 12 maanden van het leven te beperken (12).

kinderen zullen ook profiteren van probiotica

Dierenstudies met probiotica

Naast studies bij mensen die belangrijke bevindingen laten zien, zijn er ook veelbelovende dierstudies die binnenkort zullen worden gevolgd door soortgelijke studies bij mensen. Een veelbelovende studie toonde bijvoorbeeld aan dat door voeding geïnduceerde zwaarlijvige muizen aangevuld met Bacillus-probiotica beschermd waren tegen stofwisselingsstoornissen (13).

Laatste tips over afvallen met probiotica

Aanpassingen in levensstijl, zoals dieet, lichaamsbeweging en evenwichtige slaap, blijven nog steeds de belangrijkste en meest effectieve therapieën voor obesitas en aanverwante stofwisselingsstoornissen. De resultaten van levensstijlaanpassing zijn echter niet bevredigend en obesitas groeit wereldwijd nog steeds.

Volgens de onderzoeken die we in dit artikel hebben gepresenteerd, kunnen therapeutische interventies met probiotica nieuwe behandelingen voor obesitas bieden. Sommige specifieke probiotische stammen zoals de geslachten Lactobacillus en Bifidobacterium lijken effectiever te zijn dan andere. Verder onderzoek is echter nodig om alle probiotische soorten te verduidelijken die gunstig zijn voor gewichtsverlies.

Omdat probiotica voor volwassenenvrouwen, en kinderen veilig zijn, kunnen we ze aan ons dagelijks menu toevoegen om ons welzijn te bevorderen en ons lichaam te voorzien van het extra ingrediënt dat nodig is om onze doelstellingen voor gewichtsverlies te bereiken. Wanneer probiotica worden gecombineerd met een uitgebalanceerd dieet, regelmatige lichaamsbeweging en een goede nachtrust, zult u niet alleen afvallen, maar ook de kwaliteit van het dagelijks leven verbeteren!

“Referenties”

(1) Kim, D., Yoo, S. and Kim, W., 2016. Gut microbiota in autoimmunity: potential for clinical applications. Archives of Pharmacal Research, 39(11), pp.1565-1576. (2) Yan, F. and Polk, D., 2011. Probiotics and immune health. Current Opinion in Gastroenterology, 27(6), pp.496-501. (3) Dimidi, E., Christodoulides, S., Fragkos, K., Scott, S. and Whelan, K., 2014. The effect of probiotics on functional constipation in adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. The American Journal of Clinical Nutrition, 100 (4), pp.1075-1084. (4) Markowiak, P. and Śliżewska, K., 2017. Effects of Probiotics, Prebiotics, and Synbiotics on Human Health. Nutrients, 9(9), p.1021. (5) Mazloom, K., Siddiqi, I. and Covasa, M., 2019. Probiotics: How Effective Are They in the Fight against Obesity?. Nutrients, 11(2), p.258. (6) Brusaferro, A., Cozzali, R., Orabona, C., Biscarini, A., Farinelli, E., Cavalli, E., Grohmann, U., Principi, N. and Esposito, S., 2018. Is It Time to Use Probiotics to Prevent or Treat Obesity?. Nutrients, 10(11), p.1613. (7) Kadooka, Y., Sato, M., Imaizumi, K., Ogawa, A., Ikuyama, K., Akai, Y., Okano, M., Kagoshima, M. and Tsuchida, T., 2010. Regulation of abdominal adiposity by probiotics (Lactobacillus gasseri SBT2055) in adults with obese tendencies in a randomized controlled trial. European Journal of Clinical Nutrition, 64(6), pp.636-643. (8) Sanchez, M., Darimont, C., Drapeau, V., Emady-Azar, S., Lepage, M., Rezzonico, E., Ngom-Bru, C., Berger, B., Philippe, L., Ammon-Zuffrey, C., Leone, P., Chevrier, G., St-Amand, E., Marette, A., Doré, J. and Tremblay, A., 2013. Effect of Lactobacillus rhamnosus CGMCC1.3724 supplementation on weight loss and maintenance in obese men and women. British Journal of Nutrition, 111(8), pp.1507-1519. (9) Kobyliak, N., Conte, C., Cammarota, G., Haley, A., Styriak, I., Gaspar, L., Fusek, J., Rodrigo, L. and Kruzliak, P., 2016. Probiotics in prevention and treatment of obesity: a critical view. Nutrition & Metabolism, 13(1). (10) Wang, Z., Xin, S., Ding, L., Ding, W., Hou, Y., Liu, C. and Zhang, X., 2019. The Potential Role of Probiotics in Controlling Overweight/Obesity and Associated Metabolic Parameters in Adults: A Systematic Review and Meta-Analysis. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2019, pp.1-14. (11) Borgeraas, H., Johnson, L., Skattebu, J., Hertel, J. and Hjelmesaeth, J., 2017. Effects of probiotics on body weight, body mass index, fat mass and fat percentage in subjects with overweight or obesity: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Obesity Reviews, 19(2), pp.219-232. (12) Luoto, R., Kalliomäki, M., Laitinen, K. and Isolauri, E., 2010. The impact of perinatal probiotic intervention on the development of overweight and obesity: follow-up study from birth to 10 years. International Journal of Obesity, 34(10), pp.1531-1537. (13) Kim, B., Kwon, J., Kim, M., Park, H., Ji, Y., Holzapfel, W. and Hyun, C., 2018. Protective effects of Bacillus probiotics against high-fat diet-induced metabolic disorders in mice. PLOS ONE, 13(12) (14) Moludi, J., Alizadeh, M., Behrooz, M., Maleki, V., Seyed Mohammadzad, M. and Golmohammadi, A., 2019. Interactive Effect of Probiotics Supplementation and Weight Loss Diet on Metabolic Syndrome Features in Patients With Coronary Artery Diseases: A Double-Blind, Placebo-Controlled, Randomized Clinical Trial. American Journal of Lifestyle Medicine